Jonah

Vanmorgen naar de kerk geweest, een volle dienst, met veel goede muziek. Direct na de middag kregen we een telefoontje dat het niet zo goed gaat met Jonah en of we voor hem wilden bidden. Jonah is een soort neefje van zes maanden oud. Bij zijn geboorte ging er van alles fout en kreeg hij hersenbloedinkjes door zuurstofgebrek. Daarna ging het wel weer beter en begon hij zich te ontwikkelen. Tot een paar dagen geleden.

Jonah krijgt nu opeens elke dag zware insulten. Volgens de artsen zijn deze insulten van een zeer verwoestend type. Zijn hersentjes kunnen die klappen niet goed verwerken en raken bij elk insult verder beschadigd. Zo erg, dat zijn leven mogelijk gevaar loopt.

Het is vandaag zondag, een dag van rust, overdenking en gericht zijn op onze relatie met God. Als je tijd hebt, bidt dan ook eens voor Jonah....

Roze kandidaat.

Vandaag staat er een prachtig interview met Jonathan van der Geer op pagina 9 van de Volkskrant over zijn homo en christen zijn. Jonathan is één van onze persvoorlichters en ook kandidaat voor de Tweede Kamerverkiezingen. Aanleiding voor het artikel is het homo-debat wat het COC vanavond organiseert en waar Ed Anker namens ons aanwezig is, want hij is onze "roze kandidaat".

Een maand of twee geleden was ik samen met twee anderen op het kantoor van het COC in Amsterdam om daar de positie van christelijke homo's te bespreken. Er zijn ook christelijke organisaties die zich daarvoor inzetten zoals Onze Weg, CHJC, Refo-anders en Contrario. In het gesprek werd ons gevraagd of wij een "roze kandidaat" hebben, iemand die zich opwerpt voor de belangen van homosexuelen.

Nu moet je niet gaan denken dat we gelijk de belangen van alle relnichten willen gaan behartigen, maar we hebben het hier wel over een groep mensen die regelmatig tegen serieuze problemen aanloopt. En dat gebeurt zowel binnen als buiten de christelijke context. In ons programma staat dat wij ons actief willen inzetten voor homo-emancipatie en volgens ons moet dat niet door alle mensen op één hoop te vegen, maar juist door ontspannen om te gaan met verschillen. Ed gaat het vanavond allemaal nog een keer uitleggen. En zoals ik al eerder schreef: Roze staat hem fantastisch!

Verbetering van vaarwegen

Donderdag heb ik op mijn werk besprekingen gehad over vaarwegbeheer in Fryslân. We gaan uitgebreid inventariseren hoe alle Friese vaarwegen (2.500 km + 10.000 ha meren) er bij liggen en wat structureel onderhoud nu eigenlijk precies kost. Daarna moest ik zelf een workshop leiden over de toekomst van Lemmer. Dat gaat leiden tot een ontwikkelagenda voor gemeente, provincie en rijk. Er gaat daar de komende decennia heel wat gebeuren: Denk aan de aanleg van een aquaduct, uitbreiding van de PM-sluis, verhoging van het IJsselmeerpeil, de Zuiderzeerand, natuurontwikkeling en recreatie. Het is een boeiend proces.

's Avonds weer verkiezingstour in Assen. Met André, Esmé en Cynthia in een paneldiscussie. Met een prachtig koor en een goed sfeer met ruim 200 aanwezigen. Erg geslaagd.

Vrijdag even wat rust. O.a. in de tuin gewerkt, want het leek als of ik daar maanden niets meer aan had gedaan.

Er gaat niets boven..... Groningen

Vanmorgen ben ik eerst naar Assen gereden waar ik een overleg had over de Nederlandse binnenhavens. Daarna had ik een workshop van het Kennis Netwerk Verkeer & Vervoer over duurzame mobiliteit, krimpregio's, openbaar vervoer, shared space en burgerparticipatie.

's Avonds een verkiezingsbijeenkomst in Groningen met Arie, Martine, Ijmert, Stieneke en David. Ik mocht ons punt over het verhogen van de leeftijd voor gebruik van alcohol toelichten. Heel anders dan bij drugs is de schade van alcohol lange tijd onzichtbaar. Gisteren in Hoogeveen kwam dit ook al pregnant naar voren. Gebruik van alcohol, ook in kleine hoeveelheden, remt de ontwikkeling van de hersenen, die normaal gesproken tot een leeftijd van 23 jaar doorontwikkelen. Als je het zo bekijkt zijn alcoholgebruik en intelligentie dus omgekeerd evenredig. De maatschappelijke kosten van alcoholgebruik zijn zelfs groter dan die van drugsgebruik. Een goede reden om verkoop van alcohol en het gebruik ervan in de openbare ruimte pas vanaf 18 jaar toe te staan.

Eh...... watte? Hoe ik over drugsgebruik denk?
Dat hoef ik hier toch niet uit te leggen?

Terugblik

Opwekking was een heel groot succes. Wat heb ik genoten van alle muziek, preken en vooral: de mensen. Het is fantastisch om zoveel mensen te spreken, te getuigen van de relatie die we hebben met Jezus Christus en wat dat betekent voor ons politieke handelen.

Vandaag was ik op een jongerendebat in Hoogeveen. Het was bijzonder goed georganiseerd. Ik ga nu eerst met een buikgriep naar bed. Er is blijkbaar iets wat mij zwaar op de maag ligt. Wordt vervolgd.

Zaterdag 22 mei: Waar blijft Balkenende?

Vandaag ga ik vol voor de campagne. De ChristenUnie heeft een stand op Opwekking op een A-lokatie en ik ben daar dus veel te vinden. Ik heb een doos vol persoonlijke folders en vraag omstanders wat zij belangrijk vinden in de politiek. Voor velen geldt toch dat een politicus een persoonlijke relatie met Jezus moet hebben. Er zijn opvallend veel kandidaten: André, Arie, Joël, Leon, IJmert, Jonathan, Martine en ik.

Opvallend is ook het grote aantal kiezers wat neigt naar het CDA. Maar dat Jan-Peter Balkenende, die eerder al had aangegeven naar Opwekking te willen komen, er uiteindelijk niet is vind ik onbegrijpelijk en een absoluut gebrek aan respect voor van JP voor zijn achterban. DE CDA-partijleider gaat liever naar de Libelle Zomerweek, dan naar een christelijke conferentie met ruim 60.000 bezoekers. Voor mij is dat een onbegrijpelijke keuze.

Vrijdag 21 mei: Opbouwen

Vandaag komen er 18.000 kampeerders naar Opwekking. En die moeten allemaal op een nette manier op hun plekje terecht komen. Een mega-logistieke operatie dus! Met 180 studenten van de EH lukt het. Zij hebben zich in het afgelopen jaar bekwaamd in allerlei competenties: leidinggeven, creativiteit, sociale vaardigheden, overzicht, enz. Dat mogen ze vandaag allemaal in de praktijk brengen. En dat doen ze goed. 's Avonds staat iedereen 'te plak' en heeft niemand langer dan twintig minuten gedaan over de afstand van de poort naar de kampeerplek. Een enorme prestatie van de studenten. Chapeau!

Donderdag 20 mei: Naar Opwekking.

Het is zover: vandaag zijn mijn moeder en pleegmoeder allebei jarig. Het is een voorrecht dat we al onze ouders nog te hebben. Na de verjaardag gaan we naar Opwekking. Om 5 uur komt de eerste bus met basisjaarstudenten van de EH (Evangelische Hogeschool) in Amersfoort aan. Met hen gaan we de camping opbouwen. Een mega-klus. We staan met 160 andere Snekers uit 6 kerken op veld A om straks samen het Pinksterfeest te gaan vieren. Fantastisch toch?

Balkenende & Co.

Gisteren was de ChristenUnie campagnetour in Fryslân. Samen met André, Arie, Esmé en Piet mocht ik op het podium in Leeuwarden onze standpunten verdedigen. Ik ben van mening dat de verwachte ombuigingen grote effecten zullen hebben, maar dat we de last daarvan dragelijk kunnen maken, als we de sterkste schouders de zwaarste lasten laten dragen. Heel anders dus dan bij de VVD, als we die hun gang laten gaan, blijven de topinkomens gespaard en zullen vooral gezinnen er één á tweeduizend euro per jaar op achteruitgaan. De VVD wil een aantal belangrijke gezinskortingen opheffen en af van de gratis schoolboeken.

Vlak voor de avond begon, opende het Radio 1 nieuws met: "De top van de ChristenUnie heeft scherpe kritiek op het functioneren van premier Balkenende." Gebrek aan leiderschap, geen teambuilder, CDA-belang in plaats van landsbelang.

Dat was wel een hele korte samenvatting van 5 pagina's tekst in Vrij Nederland, waarin drie jaar kabinet werd geëvalueerd. Dat ze die ene quote van Arie en André er nou juist uitgepikt hebben! Natuurlijk vielen deze gebreken ons wel op, maar dat Balkenende ook een paar heel positieve eigenschappen had is blijkbaar geen nieuws.

Het weer is prachtig, we zijn de caravan aan het inpakken. In onze tuin wordt gegraven, we gaan het hemelwater afkoppelen van de riolering, dat is goed voor het milieu. Vandaag vertrek ik naar Opwekking. Morgen ben ik campingbaas en de rest van het weekend ga genieten van zang, preken, samenzijn en de ChristenUnie.

Ditjes en datjes

Vandaag naast mijn werk ook met andere zaken bezig geweest. Ik ben ook bestuurder van stichting Rhodé, een stichting die tot doel heeft in Sneek een gezinsvervangend tehuis op te richten voor 12 meervoudig gehandicapte kinderen met beademingsproblematiek. We zijn nog steeds op zoek naar een strategische partner en via de zorgverzekeraar zijn we nu in contact gekomen met een nieuwe partij. Vanmorgen hadden we een eerste gesprek en ik ben enthousiast.

Verder kwamen ook allerlei campagnezaken langs drijven. Morgen komt de ChristenUnie regiotour naar Fryslân. Voorafgaand zou Esmé Wiegman nog een werkbezoek brengen aan het Antonius Ziekenhuis, maar door een verschoven Kamerdebat over de medische specialisten kan dat niet doorgaan. Jammer, het ziekenhuis heeft veel werk van de voorbereiding gehad en ik ook.

Over twee dagen begint Opwekking, de pinksterconferentie in Biddinghuizen. Ik draai altijd een paar dagen mee als staflid en ben dan verantwoordelijk voor de opzet van de camping. Er worden 17.500 kampeerders verwacht die allemaal hun tent of caravan in één dag volgens brandweervoorschrift moeten neerzetten. Leuke klus. Gelukkig krijg ik hulp van 160 vrijwilligers van de Evangelische Hogeschool, alleen zou ik dat nooit redden. :-) Vanaf zaterdag sta ik natuurlijk in de stand van de ChristenUnie. Misschien tot ziens.

Evangelische voorgangers

De campagne loopt weer. Vandaag hadden we in het Tweede Kamergebouw in Den Haag een ontmoeting met 180 evangelische voorgangers. Van de kandidatenlijst waren André, Joël, Cynthia, Leon, Shamir en ikzelf aanwezig. Veel vragen en discussies, samen zingen en bidden in de oude zaal. Een zeer hartelijk gebeuren en een feest van herkenning. Indrukwekkend, toen aan het einde 180 man om ons heen kwamen staan om ons als kandidaten een zegen toe te bidden.

Aan het eind had ik een ontmoeting met drie in donkere pakken gestoken heren die wat aan de zijkant stonden en zichtbaar genoten. Zij bleken afkomstig te zijn uit de Hersteld Apostolische Zendingskerk en hadden eigenlijk verwacht ook reformatorische collega's aan te treffen. Hun verrassing was groot toen ze in een evangelisch feestje bleken te zijn terecht gekomen.
Ik vermoed eigenlijk dat alle voorgangers die niet tot de traditionele achterban: PKN, CGK en GKV behoorden voor vandaag waren uitgenodigd. Het smaakt in elk geval naar meer....... Volgende jaar ook maar eens wat Anglicanen of een Zevende Dags Adventisten uitnodigen?

Zondag

Vandaag weer naar mijn eigen kerk geweest. Samen met mijn dochter Joëlle een presentatie gegeven van onze Israëlreis. Ze deed dat heel goed en heeft nu een trotse vader. De preek ging over de rots waarop Jezus zijn Koninkrijk bouwt. Aansluitend was er een bouwmarkt, we gaan later dit jaar met onze kerk verhuizen naar het industrieterrein.
Vanochtend werden alle kerkgangers geïnformeerd over de stand van zaken. Tekeningen, vrijwilligerscentrale, inrichting, externe veiligheid en koffie met hotdogs. Als aanvoerder van het interieurteam mocht ik verschillende soorten stoelen laten uittesten en moodboards met kleurstellingen en materialen laten zien. Morgen weer aan het werk en 's middags een ontmoeting met evangelische voorgangers in Den Haag. Mijn eerste afspraak is al om 8 uur, dus moet ik de bedrijfsgebedsgroep overslaan. Dat is wel balen.

Even bezinnen

Vandaag een rustige zaterdag. Er is geen campagne, dus even tijd om naar het sportveld te gaan. Mijn oudste dochter van 17 moet korfballen, thuis in Sneek tegen Marknesse. De vlaggen op het sportveld hangen halfstok en voor elke wedstrijd is er een minuut stilte. Er zijn ook korfballers omgekomen bij de ramp en het sportwereldje is in zo'n geval maar heel klein.

Vanmiddag halen we onze caravan uit de stalling, want volgende week gaan we naar Opwekking, de grote Pinksterconferentie in Biddinghuizen. Al bijna tweeduizend jaar wil de Heilige Geest ons kompas zijn en ons wijzen naar de Weg die we kunnen gaan. Maar de meeste schippers gebruiken hun kompas alleen maar wanneer het weer en het zicht buiten slechter worden en ze niet meer op hun eigen zintuigen kunnen vertrouwen. Mooie analogie, trouwens. Zou de crisis ons dan toch nog een zegen gaan brengen?

Opschorten campagne

Vanwege het ongeluk met vlucht 8U771 in Tripoli hebben wij onze verkiezingscampagne opgeschort. Onze gedachten gaan nu uit naar de families die opeens met dit vreselijke nieuws zijn geconfronteerd.

Pas na dit weekend pakken we de campagne weer op. Ik zal daarom niet aanwezig zijn op de kunstmarkt Art Explosion in Assen.

PVV

Terugrijdend van mijn campagnetoespraak in Stadkanaal, waar ik ook nog aan scheidend gemeenteraadslid Hans Wubs een zilveren speld mocht uitreiken, hoorde ik op de radio dat Hero Brinkman een voorkeurscampagne voor zichzelf is gaan voeren. Hij wil de PVV democratiseren! Een nobel streven, maar wel een beetje laat. En een wat ongebruikelijke methode, het lijkt toch meer op een coupe.

Vorig jaar heb ik voor mijn afstudeerscriptie ook de PVV kunnen bestuderen. Na veel zoeken kom je bij het volgende doel uit, vastgelegd in de statuten: „Het bevorderen van het uitdragen van de politieke en maatschappelijke standpunten, zoals deze door de heer Geert Wilders voornoemd, zijn uitgedragen en in de toekomst zullen worden uitgedragen.”

Democratisering van de PVV past niet bij zulke uitgangspunten en Geert denkt helaas nog niet aan pensionering. Ik ben benieuwd of de PVV Hero Brinkman gaat overleven of omgekeerd.

Terug naar Europa.

We hebben in Natanja overnacht in een hotel aan het strand. Gewoon een dagje zon en zee: zwemmen, op het strand zitten en mooi zijn. We zijn onze indrukken aan het verwerken. Ik zit nu op Ben Gurion International Airport te wachten op mijn vliegtuig. Het is thuis 25 graden kouder dan hier, dat is wel een minpuntje. Vannacht zijn we thuis, als we niet te veel last krijgen van aswolken. Wie ons hele verhaal uitgebreid wil lezen moet naar onze site EGS in Israël.

Maandagavond gelijk overschakelen op de campagne-modus.
Shalom.

Zaterdag 8 mei - Sjabbat

Op vrijdagavond bij zonsondergang begint de Sjabbat. Ons hotel staat op een berghelling, schuin boven de Synagoge, dus we horen zingen en zien mensen dansen door de ramen.

Op zaterdagmorgen moeten we helaas afscheid nemen van het mooie Galilea. Via het klooster op de Karmel reizen we naar Caesarea, gesticht door als eerbetoon aan de Romeinse keizers. Hier werd door Petrus het goede nieuws voor het eerst aan niet-Joden verteld. Paulus zat hier twee jaar gevangen, zodat Lucas die bij hem was, de gelegenheid kreeg om het Evangelie op te schrijven.

Aan de ene kant is de invloed van de Sjabbat op het openbare leven vergelijkbaar met bij ons de zondag. Aan de andere kant is de invloed groter. Het eten in de hotels is bijvoorbeeld aangepast. Op straat wenst iedereen elkaar “Sjabbat Shalom”. Het leven van de gelovige Joden, orthodox en liberaal speelt zich namelijk grotendeels op straat af, zichtbaar voor iedereen. Komt door het warme klimaat, we hebben hier 32 graden. Of zit het geloof bij onze oudere broer Israël, toch meer in de genen?

Sjabbat Shalom.

Vrijdag 7 mei - Naar de grens.

De Golan-hoogvlakte vormt sinds de 6-daagse oorlog de noordelijke grens met Syrië en Libanon. Via het stadje Zefad, waar veel kunstenaars wonen. Hier is ook de plaats waar de mystieke Kabbala is ontstaan. Het jodendom is hier vrijer, opener en vriendelijker voor buitenstanders. De ander liefhebben zoals je jezelf lief hebt, is het belangrijkste gebod. Helaas is er ook een andere kant aan de kabbala, die niet naar God wijst.

In het uiterste noorden liggen de resten van het stadje Dan. Hier ligt één van de bronnen van de Jordaan en het subtropische gebied is daardoor een klein paradijs. Ook is hier in de meeste oorlogen zwaar gevochten. Nu is het de rustigste grens van Israël. Mijnenvelden, kapotgeschoten tanks, oude loopgraven, je kunt ze hier allemaal nog vinden als waarschuwing hoe makkelijk de mens het paradijs in een hel kan laten veranderen. En ten noorden ervan de toppen van het Hermongebergte met daarop sneeuw. Op die toppen staan Syrische, Libanese en Israëlische wachtposten. De tegenstellingen zijn hier groot.

Donderdag 6 mei - Kapernaüm

Het oude stadje Kapernaüm, waar Jezus drie jaar heeft gewoond, is gedeeltelijk opgegraven. Goed te zien zijn de straten en de indeling van de huizen. Anders dan wij nu doen, woonden hele families bij elkaar in hetzelfde gebouw, met gemeenschappelijk gebruik van ingang, keuken, stal, enz. Onmiddellijk komt mij die tekst van de psalmdichter voor ogen: “Hoe lieflijk is het wanneer broeders tezamen wonen”. En als je schoonmoeder dan ook nog bij je in woont…… Het beeld is duidelijk. De dichter doelt hier niet op een vanzelfsprekendheid.

In de kibboets Genosar aan het meer ligt een vissersboot uit de 1e eeuw. Je kunt op het meer van Galliea varen met een replica, en dat doen we ook. De kibboets lijkt de psalmdichter te volgen, joden, christenen en moslims werken en leven hier samen in vrede. Dat is het vreemde van dit land: op veel lekken speelt godsdienst geen enkele rol en een paar kilometer verderop kan het tot diepe verdeeldheid leiden.

Shalom.

Water

Vandaag is een reisdag We verlaten Jeruzalem en reizen naar Galilea. Langs Jericho en via de Westbank reizen we naar het noorden. Dit gebied behoort officieel tot Jordanië en is door koning Hussein voor 50 jaar aan Israël gegeven. Er wonen voornamelijk Palestijnen en hier en daar zijn joodse nederzettingen. De hoofdweg van Jeruzalem naar het noorden loopt hier langs, dwars door de woestijn. Er wordt in betrekkelijke vrede geleefd en samengewerkt, maar af en toe zijn er ok gekken die gaan schieten. De Israëlische regering heeft daarom de Palestijnse politie bewapend om de orde te handhaven, want ook zij hebben belang bij het onderscheppen van terroristen. De situatie is daarmee totaal verschillend van de situatie in het gebied wat wordt gecontroleerd door de Palestijnse Autoriteit. De Jordaan ligt overigens helemaal droog, al het water is afgetapt voor de landbouw.

Via een oase waar we hebben gezwommen, bereiken we Galilea, de graanschuur van Israël. Hier groeit zowat alles wat er aan voedsel in Israël wordt verkocht. Overal is water, afkomstig uit het grote meer. De Jordaan is afgedamd, alleen als er teveel water is, wordt het doorgelaten naar het zuiden en dat komt niet zo vaak voor.

Water is hier in Israël het meest structurerende element. Het verdelingsvraagstuk is nogal bepalend voor de situatie. Water kan dan ook een explosie veroorzaken.

Yad Vashem - dinsdag 4 mei

Een mooie dag om naar Yad Vashem te gaan, het museum van de Shoah,die wij kennen als de Holocaust. Maar eerst nog even langs de Knesseth, het parlementsgebouw, om de grote Menorah te bekijken. En daar komen we Peter Blokhuis en Meindert Leerling weer tegen. Dat is ook zoiets in dit land: overal ontmoeten we hier bekenden.

Yad Vashem herbergt een verzameling van verhalen van overlevenden en niet-overlevenden van de Shoah. Maar liefst 6 miljoen Joden kwamen om, waarvan 102.000 uit ons land. Hoe zouden ons land en Europa zich hebben ontwikkeld als al die mensen in leven waren gebleven en hun cultuur en godsdienst deel waren blijven uitmaken van onze ontwikkeling?

Ik ken deze geschiedenissen goed en er zit voor mij inderdaad nauwelijks nieuwe informatie bij. Toch laat het me beslist niet onberoerd. Dat blijkt als ik de teksten ga vertalen voor mijn tienerdochter Sharon. De meeste verhalen zijn zo aangrijpend dat mijn keel wordt dichtgeknepen als ik ze ga voorlezen. Je kunt nu goed begrijpen dat de Joden van plan zijn dit nooit meer toe te laten.

In Bethlehem spreken we met Arabische christenen. Hun verhaal is de andere kant van de medaille. Goed ontwikkelde beschaafde mensen die vast zitten op een postzegel van 5 x 5 kilometer achter betonnen muren en prikkeldraad. Ze kunnen geen kant op, hun economie ligt op zijn gat en hun regering, de Palestijnse Autoriteit, geeft niets om ze.

En ook hier een betonnen oplossing omdat de leiders van beide kampen niet in staat zijn boven zichzelf uit te stijgen.

Shalom

Een dag met bijzondere ontmoetingen.

Vanmorgen eerst naar het tempelplein geweest en aansluitend naar de Westelijke tempelmuur, ook wel Klaagmuur genoemd. Joden van allerlei stromingen waren daar aan het bidden en met hun jonge zonen Bar-Mitswa aan het vieren. Bar-Mitswa betekent Zoon van de Wet, dat het moment dat een jongen zijn geestelijk volwassenheid toont, door te laten zien dat hij een tekst kan voorlezen uit de Thora, de Heilige Schrift. Op wel tien plaatsen tegelijk werden Bar-Mitswa’s gevierd, ingetogen, luidruchtig, sober of met veel pracht en praal en alles door elkaar. Opvallend was de vreugde die in de ogen van alle mensen te lezen was. Die vreugde voor God deed me wat en nam me mee.

Een uur later kwamen we met ons gezelschap in een souvenirwinkeltje. Toen de eigenaar, Moshe, hoorde dat we christenen waren, gooide hij zijn winkel gelijk dicht. Hij vertelde dat hij als orthodoxe Jood samen met zijn broer 28 jaar geleden uit Canada was gekomen en dat God hen op het hart had gegeven om zijn getuige te zijn. Ook hier was de liefde voor God overweldigend en voelde als een warme deken. De laatste jaren was hij tot het besef gekomen dat hij moest werken aan verzoening tussen Joden en Christenen. Dat het de liefde voor God is die we delen, ook al zijn onze vormen totaal verschillend. Meer informatie kun je vinden op www.shorashim.com. Paulus illustreert die verbondenheid door aan te geven dat ons Christendom een tak is, die is geënt op de oude Joodse wortel. En zo’n tak kan alleen maar leven als ook de wortels springlevend zijn. Samen uit, samen thuis.

zondag 2 mei - Jeruzalem

Gisteravond zijn we in Jeruzalem aangekomen en vanmorgen gelijk naar de Olijfberg gegaan. Daar liggen de doden in hun graven te wachten tot het laatste oordeel. Verder staat de oude stad op het programma met alle bekende plaatsen. Werkelijk ieder Bijbel verhaal heeft hier zijn eigen heiligdom of kerk. Alle koopwaar wordt professioneel aan de man gebracht. Het massatoerisme is hier door de eerste christelijke kerk uitgevonden. Je zou er zo 100 afleveringen van “Tussen kunst en kitsch” mee kunnen vullen.

De tweede helft van de dag hebben Nienke en ik een privé-bezoek gebracht bij Icelp, een wetenschappelijke organisatie die werkt met kinderen met een beperking. Professor Reuven Feuerstein en zijn zoon rabbi Rafi Feuerstein leiden het instituut waar 170 mensen werken. Nienke had afgelopen jaar een opleiding “mediërend leren “ gevolgd en mocht nu haar diploma ophalen. Dat was natuurlijk veel leuker dan laten opsturen.

Uitgangspunt bij de methode van Feuerstein is dat ieder mens ondanks zijn beperkingen “een zone van naaste ontwikkeling” heeft. Vanuit dat gezichtspunt is er hoop voor de mensheid: Het is de moeite waard om te investeren in de ander, zeker wanneer je beseft dat die ander een beeld van God is. Dat is ook voor mij een belangrijke drijfveer in de politiek.

Shalom.

De Zee van de Dood.

Vanmorgen al vroeg vertrokken vanaf Arad door de woestijn naar de Dode Zee. Dat is een afdaling want de Dode Zee ligt zo’n 440 meter onder de zeespiegel. Het hele gebied is ruig en bergachtig. De Dode Zee is indrukwekkend, zeker als je bedenkt welke ecologische ramp daar plaatsvindt. De zee droogt op, niet langzaam, maar snel. Op dit moment daalt de waterspiegel met 1 meter per jaar en dat is te zien. De badplaats waar we waren, lag 30 jaar geleden nog aan de oever en ligt nu twee kilometer van het strand. Water is in dit land een structurerend element, ruimtelijke plannen zijn niet uitvoerbaar als er geen goede verdeling van het water is. En daarbij heeft het bijvullen van de Dode Zee niet de hoogste prioriteit.

Masada ligt aan de Dode Zee en is bekend door de Zeloten, zeer gelovige Joden die collectief zelfmoord pleegden nadat ze jaren belegerd werden door de Romeinen. Een indrukwekkend verhaal. Het alternatief ( de marteldood voor de meesten en verkrachting en slavernij voor sommigen) was gewoon slechter. Er werden 10 mannen uitgekozen die de honderden aanwezigen in de nacht voor de Romeinen zouden doorbreken moesten ombrengen. Opvallend is dat dit aantal precies overeenstemt met het aantal rechtvaardige mannen wat een synagoge mocht stichten. ( een Minjan)

Masada was overigens gebouwd door koning Herodes als winterpaleis. Hij werkte voor de Romeinen, had grootse ideeën en was tegelijk zo gek als een deur. Hij verdacht zijn geliefde vrouw en twee van zijn zoons ervan dat ze hem van de troon wilden stoten, dus liet hij ze maar uit voorzorg vermoorden. Zo iemand zouden wij nu beslist TBS geven. En dan zonder proefverlof!

Naar de woestijn. - vrijdag 30 april

Vanmorgen om 3 uur ging onze bus naar Schiphol. Onze bestemming: Israël, met een reisgezelschap van 28 personen uit de Evangelische Gemeenschap Sneek, mijn kerk. Mijn hele gezin gaat mee. Op het vliegveld al de eerste verrassing: Peter Blokhuis en Meindert Leerling blijken in hetzelfde vliegtuig te zitten en gaan ook naar Tell Aviv. Met twee SGP-ers en twee CDA-ers gaan ze lokale bestuurders opzoeken en nieuwe contacten maken.
Met een overstap in Zürich komen we om half drie aan op Ben Gurion International Airport. Het land is anders dan ik had verwacht, rommeliger, minder gestructureerd. Israël is weliswaar een modern westers land, maar het lijkt meer op wat ik in India heb meegemaakt. We rijden naar het zuiden langs infrastructuur die net niet ‘af ‘ is. Wat ook opvalt is dat grote fabrieken zomaar in het land zijn neergezet, soms met een woonwijkje er tegenaan geplakt.

Langs de snelweg staan overal kraampjes met fruit en bloemen. Het is bijna Sjabbat, joodse mannen kopen dan fruit en bloemen voor hun dierbaren. Hoe meer we naar het zuiden rijden, hoe meer het landschap woestijnachtig wordt. Het is hetzelfde gebied waar de profeten en later ook Jezus zich terugtrokken om God te ontmoeten. In de stilte en leegte van de woestijn is het God die je opnieuw wil vullen met zijn Geest. Hier wonen de bedoeïenen, meest moslims en daartussen ook wel joden. We zien schapen- en geitenhoeders met hun dieren en ook loslopende dromedarissen. Er ligt er zelfs een dromedaris dood in de woestijn.

Aan het eind van de dag komen we aan in Arad, een oase in de steenwoestenij. Hier staat ons hotel. Het is één groot multi-culti gebeuren in de eetzaal, Arabische families zitten te eten naast Sjabbat vierende Joodse gezinnen. Daartussen Amerikanen, Hollanders en veel bedoeïenen die zich gevestigd hebben.

Vandaag is het zo druk in de woestijn, dat je God zomaar eens mis zou kunnen lopen…..

Sjabbat Shaloom, allemaal